Jeśli mamy opis wykonania jakiegoś wyrobu, ale chcemy robić zupełnie inną włóczką (być może też innym splotem), jest to możliwe, ale musi do opisu być załączony schemat. Można w tym schemacie zmienić wymiary, ale łatwiej jest gdy nie trzeba.

Podstawą prawidłowych przeliczeń jest prawidłowo zmierzona próbka obliczeniowa.

Obliczeń dokonujemy ołówkiem na kartce papieru, przyda się też kalkulator. A najważniejszą umiejętnością matematyczną to proporcje.

Zapisujemy zatem wymiary naszej próbki obliczeniowej:
25 o. i 30 rz. = kwadrat o wymiarach 10 cm (druty nr 4)

Tu zauważyłam, że moje próbki mogą się zgadzać na szerokość (liczba oczek), ale różnią się nieco jeśli chodzi o wysokość (liczba rzędów). Dlatego dobrze, gdy w schemacie lub opisie dane dotyczące wysokości podane są w centymetrach.

Cały schemat rozpatrujemy po kawałku.
Omówię to na przykładzie tego poncha:

Nasz przykładowy rozmiar poncha nie wymaga zmian w wymiarach schematu.

Opis mówi, że nabieramy oczka wzdłuż dolnego brzegu.
Dolny brzeg ma szerokość 82 cm.
Zatem rozpisujemy nasze dane:
nasza próbka 25 o. = 10 cm
szer. dołu x o. = 82 cm
I jak pisałam wyżej, obliczamy proporcję:
25 o. * 82 cm = x o. * 10 cm
x o. = (25 o. * 82 cm)/10 cm = (25 o. * 82)/10 = 2050 o./10= 205 o.

Czyli na razie obliczyliśmy, że nabieramy 205 o.
Podkreślam: na razie.
Bo te obliczenie trzeba dopasować do dalszego opisu naszego wyrobu, do używanego splotu, do odejmowania oczek itp. itd.

Nasze przykładowe poncho będzie robione splotami z opisu, a opis mówi:
*12 oczek warkoczem A, 15 o. wzorem rombów, 12 oczek warkoczem B, 4 o. ściegiem gładkim lewym, od* powtarzać jeszcze dwa razy, 12 oczek warkoczem A, 15 oczek wzorem rombów i 12 oczek warkoczem B, ostatnie oczko przerobić jako oczko brzegowe. = 168 o.
Nasze obliczenie to 37 o. więcej od liczby oczek wg opisu. Zatem trzeba te oczka gdzieś wcisnąć.
Najprostsze wciskanie to podzielić na dwie części i zrobić połowę na początku, a drugą połowę na końcu. Jednak trzeba te dodatkowe oczka rozdzielić bardziej równo wzdłuż całej robótki. A to dlatego, żeby inne elementy (takie jak otwory na ręce) były w bardziej właściwym miejscu (gdybyśmy zrobili po 19 dodatkowych oczek na początku i na końcu, to otwory umieszczone byłyby bliżej środka przodu).

Na rozmieszczenie tych dodatkowych 38 o. (zaokrąglam dla ułatwienia obliczeń) ma wpływ to, że zaraz ponczo jest zwężane.

Zwężanie odbywa się (bierzemy to ze schematu) na obszarze 44 cm wysokości oraz 5 cm szerokości (z obu boków przodu i tyłu).

Wczytując się w opis:
Dla ukształtowania w co 18 rzędzie w bocznych powierzchniach ściegu gładkiego lewego między warkoczami B i A zamknąć 6x1 oczko (=2 o. przerobić razem na lewo) = 156 o.

Między warkoczami B i A wg opisu są 4 o. lewe, ale same warkocze mają z boku 2 o. lewe. Zatem zamykanie odbywa się w obszarze 8 o. lewych. Zamykamy wg opisu 6x1, czyli zostają tam 2 o. l.

Przejdźmy do obliczenia ile musimy w przykładowym poncho zamknąć oczek dla tego fragmentu opisu.
Jak już wyżej pisałam odbywa się to w obszarze 44 cm wysokości i 5 cm szerokości. Czyli znaczy to, że w ciągu 44 cm wysokości musimy zwęzić poncho z obu boków po 5 cm.

Obliczamy ile jest oczek w tych 5 cm, których się musimy pozbyć, czyli ile oczek musimy się pozbyć.

Znów proporcje:
nasza próbka 25 o. = 10 cm
nasza szer. x o. = 5 cm

Tu od razu widać, że wystarczy 25 o./2 = 12,5o. (trzeba zaokrąglić, nie koniecznie w górę, to zależy od kolejnego obliczenia).

Teraz trzeba ustalić co ile rzędów zamykamy te 12-13 o.
nasza próbka 30 rz. = 10 cm
wysokość x rz. = 44cm
30 rz. * 44 cm = x rz. * 10 cm
x rz. = (30rz. * 44) / 10 = 1320 rz. / 10 = 132 rz.
Czyli w ciągu 132 rz. musimy pozbyć się 12-13 o.
Dla 12 o.: 132 / 12 = 11
Dla 13 o.: 132 / 13 = 10,153
Moim zdaniem wygodniej jest zamykać oczka co parzystą liczbę rzędów zatem wybieram zamykanie 13 o.
Czyli opis dla przykładowego poncza wygląda w miejscu zamykania oczek tak: Dla ukształtowania w co 10 rzędzie w bocznych powierzchniach ściegu gładkiego lewego między warkoczami B i A zamknąć 13x1 oczko (=2 o. przerobić razem na lewo) = 179 o.

Ale, żeby nie zamykać oczek warkoczy musi między nimi być co najmniej 15 o. lewych, czyli między schematami warkoczy musi być co najmniej 11 o. lewych. Czyli wracamy do początkowego opisu:

*12 oczek warkoczem A, 15 o. wzorem rombów, 12 oczek warkoczem B, 11 o. ściegiem gładkim lewym, od* powtarzać jeszcze dwa razy, 12 oczek warkoczem A, 15 oczek wzorem rombów i 12 oczek warkoczem B, ostatnie oczko przerobić jako oczko brzegowe. = 189 o.
Czyli jeszcze musimy wpasować gdzieś w sumie 16 o., po środku dodaliśmy, więc możemy dodać po bokach. I wtedy nasz początkowy opis, na podstawie powyższych obliczeń i przemyśleń wygląda tak:

Nabrać 205 o. i robić:
8 o. lewych, * 12 oczek warkoczem A, 15 o. wzorem rombów, 12 oczek warkoczem B, 11 o. ściegiem gładkim lewym, od* powtarzać jeszcze dwa razy, 12 oczek warkoczem A, 15 oczek wzorem rombów, 12 oczek warkoczem B, 7 o. lewych ostatnie oczko przerobić jako oczko brzegowe. = 205 o.
Dla ukształtowania w co 10 rzędzie w bocznych powierzchniach ściegu gładkiego lewego między warkoczami B i A zamknąć 13x1 oczko (=2 o. przerobić razem na lewo) =179 o.

Dalszym obszarem zamykania oczek to 13 cm wysokości i 4 cm szerokości. Wg opisu zamykanie oczek robimy już na brzegach robótki.
Zatem obliczamy:
szerokość
nasza próbka 25 o. = 10 cm
szer. x o. = 4 cm
25 o. * 4 cm = x o. * 10 cm
x o. = (25 o. * 4) / 10 = 100 o. / 10 = 10 o.

wysokość
nasza próbka 30 rz. = 10 cm
wys. x rz. = 13 cm
x rz. = (30 rz. * 13) / 10 = 39 rz. ale zaokrąglam do 40 rz., bo ładnie się podzieli przez 10 o.
Czyli dalej zamykamy w co 4 rz. 10 x 1 o. z obu stron robótki.

Kolejny obszar na schemacie to 14 cm wysokości i 23 cm szerokości jednocześnie dekolt na 9 cm szer. i 8 cm wys.

Ale obliczamy to osobno.

Zamykanie oczek na brzegu:
wysokość
nasza próbka 30 rz. = 10 cm
wys. x rz. = 14 cm
x rz. = (30 rz. * 14) / 10 = 42 rz.
szerokość
nasza próbka 25 o. = 10 cm
szer. x o. = 23 cm
x o. = (25 o. * 23) / 10 = 57,5 o = 58 o.

Tu już ciężko po prostu liczbę rzędów podzielić przez liczbę oczek, bo wyszło by coś takiego:
42 rz. / 58 o. = 0,72 rz.
A nie da się co 0,72 rz. zamykać 1 o.

Tutaj trzeba wziąć kartkę w kratkę i rozrysować ten brzeg robótki, który ma kształt łuku.

Przyjmujemy, że jedna kratka to 1 o. szerokości i 2 rz. wysokości. Zaznaczamy zatem kwadrat o szerokości 58 o. i 42 rz., czyli 58 kratek szer. i 21 kratek wys.

W obszarze tym musimy odwzorować ten fragment schematu:

Czyli coś takiego:

Na tak narysowany łuk nakładamy „schodki” naszego zamykania oczek. Róg każdego schodka jest w miejscu krzyżowania się linii łuku wyrobu ze skrzyżowaniami kratek.

Pamiętamy, że 1 kratka, to 2 rz. i 1 o. z tego wynika, że zamykamy oczka:
1x1 o. w co 4 rz., 1x1 o. w co 2 rz., 1x1 o. w co 4 rz. …. uf, a to dopiero trzy pierwsze stopnie naszych schodów, a już widać, że są strasznie nie regularne. Lepiej zamyka się oczka, gdy jest to ileś razy w co 4 rz., a potem już tylko w co 2 rz. Zatem możemy tą nie regularność sobie odrobinę poprawić:

Poprawiłam dwa pierwsze stopnie oraz siódmy i ósmy, i jak widać różnica jest niewielka, a od razu wygodniej się czyta taki schemat:
2x1 o. w co 4 rz., dalej w co 2 rz.: 5x1, 4x2, 3x3, 1x4, 1x5, 2x8 i 1x9o.

Ale jak pisałam wcześniej jednocześnie robimy też podkrój dekoltu.

Dekolt ma wysokość 8 cm i szer. 9 cm (dla połowy przodu).
Zatem obliczamy oczka i rzędy:
Szerokość:
nasza próbka 25 o. = 10 cm x o. = 9 cm
x o. = (25o. * 9) / 10 = 22,5 o. = 22 o.
wysokość
nasza próbka 30 rz. = 10 cm
x rz. = 8 cm
x rz. =(30rz. * 8) / 10 = 24 rz.

Najłatwiej to sobie rozrysować jak wyżej, a jeśli mamy dużą kartkę (lub skleimy sobie te kartki), to możemy oby dwa łuki narysować obok siebie, jak obok siebie występują w schemacie:

Z rysunku takiego widać, w którym momencie zamykania oczek na bokach robimy dekolt. Lub jeśli wolimy opis, to na wys. 63 cm od początku robótki zamykamy 14 środkowych oczek, potem każdą część dekoltu robimy osobno. Na podkrój dekoltu zamykamy w co 2 rz. 1x5, 3x2, 3x1 o., potem w co 4 rz. 1x1o.. Robimy jeszcze około 6 rz. w ciągu których powinniśmy zamknąć wszystkie boczne oczka.

Są jeszcze otwory na ręce:
na wysokości 18 cm od początku na otwory na ręce podzielić robotę w pierwszej i trzeciej powierzchni ściegu gładkiego lewego, dalej przerabiać osobno.
Robić każdą część na wysokość 18 cm. Jednocześnie pamiętać o zamykaniu oczek (jak w obliczeniach wyżej). Potem robić wszystkie oczka razem.

Tył robimy tak samo, ale bez dekoltu i otworów na ręce.